274 烟雾:Schama, pp. 194 - 8 ; van Deursen, pp. 103 -4。

武器:Van Deursen , pp. 110 - 11 。 1589年荷兰省政府发布了对武器的限令,随后很多地方的立法机关也纷纷判定了支持的案例。

油IU: John Stoye, English Travellers Abroad 9 1604 -1667, p. 294中记录了英国旅行家Sir Dudley Carleton (1616)和Robert Bargrave (1656)对在荷兰酒馆中发现的精美油画的评论。

醉鬼和酒:同上,p. 162; Cotterell, p. 73; Brereton, pp.11 -12.

哈勒姆的啤酒消费数量:Paul Zumthor,Daily Life in Rembrandt's Holland, p. 72 弓|用了 J. van Loenen, De Haarlemse Brouwindustrie voor 1600 ( Amsterdam, 1950 ),p. 53。

■每天晚上喝酒的花费:Fynes Moryson 1592年在荷兰旅行时,每餐大约花费12 ~20荷兰币,他抱怨说花费这么高是因为与他同行的旅伴每晚都在壁炉边吵着喝酒。Moryson , An Itinerary,pp. 89 一 90。

酒精消耗:Zumthor, p. 175; Schama, pp. 191,199。

蒂奥菲力,德·维奥:Zumthor, p. 173中引用。

酒厂数量:Groenveld et al. , p. 176 ; H. L. Janssen van Raaij , Kroniek der Stad Haarlem van de Vermoedelijke Stickling der Stad tot bet Einde van het Jaar 1890, entry for 1628。

酒馆交易:Posthumous," De speculatie in tulpen”(1926),pp. 20 - 99;Zumthor, p. 175。

葡萄酒:Zumthor, pp. 173-4。

 

 

11沃特·温克尔的孤儿


我们所知道的关于沃特·温克尔的所有信息来源于位于阿尔克马尔的市档案馆(Stad Archief)0这些资料由A. van Damme发现并收入其整理的法律文件和郁金香狂热时期小册子的汇编。这一系列整理资料曾经在19世纪初时发表在一个球根种植者期刊上。随后Van Damme的这些文章又被收录并重新出版成书的形式,即^m^e^mVi^/i Betreffende de Geschiedenis der Bloembollen : Haarlem 1899 一簡。Van Damme和Posthumus的档案作品是后世研究郁金香狂热的基石,连E. H. Krelage也参考了他们的成果,而近代的研究成果则乏善可陈。

沃特·温克尔:Van Damme, pp.91 -3。

阿尔克马尔:Jan de Vries, The Dutch Rural Economy

in the Golden Age, 1500 - 1700, pp. 157 -9;Paul Zumthor,

Daily Life in Rembrandt's Holland, pp. 29 —30,55。

入学年龄:Simon Schama,The Embarrassment of Riches,p. 538。

温克尔的收藏:留存下来的记录显示,温克尔有一个或多个生意伙伴,但是他们在1636年8月对郁金香存货进行了分配。在阿尔克马尔拍卖会上拍卖的是他个人所有的部分。Van Damme, p. 92。

温克尔是名种植者:这种可能性非常大,但还是不能完全确定温克尔是否培育了郁金香。阿尔克马尔孤儿院的代管人肯定是在球根出土后实际占有了球根,也是他们做出指示将球根重新种回土里。因为球根是交付后才付款, 一个酒馆老板又怎么可能随时有几千荷兰盾的流动资金来购买这样昂贵的商品?所以本书作者认为说各处的球根种植人把准备好的球根送来温克尔的酒馆,他又能在秋天之前全卖出去是说不通的。

荷兰的孤儿院和养老院:Zumthor, pp. 100-1。布洛克村的种植者:E. H. Krelage, De Pamfletten van den Tulpenwindhandel 1636 - 1637, p. 30。

阿尔克马尔拍卖会竞拍人的情况:我们确切知道的竞拍人有阿尔克马尔的格里特·阿姆斯特丹,哈勒姆的扬·奎克尔,还有彼得·范·威尔森。他们都是有钱有势的郁金香禾中植人o Posthumous, " De speculatie in tulpen ,,(1927), p. 81。详情见下一章注释。拍卖会:Van Damme, pp. 91 - 3。

"Thus Admirael Liefkens … " E. H. Krelage, Bloemenspeculatie in Nederland , p. 49 。

亨德里克'彼得森:Posthirnious (1927) , pp. 40 - 1 0

范根纳普的账簿:同上,pp. 39 -40。

乌特勒支省和格罗宁根省:来自乌特勒支的代表参加了在阿姆斯特丹举行的为控制球根交易价格暴跌的会议(详情见下一章注释)。药材商亨里克斯·蒙廷(1583 ~ 1658)在郁金香狂热时期也是在格罗宁根做球根交易的,后来还在格罗宁根大学建立了草药学花园。参考他的儿子Abraham Munting, Naauwkeurige Beschryving der Aardgewassen, p. 911; 见第十三章;另见Nieuw Nederlandsch Biographisch Woordenboek, vol. VI, pp. 1044 一5。

法国的郁金香投机:Munting, p. 911。

乌特勒支省的参与人数:1637年2月7日有39个花

圃主人聚集在一起选举代表参加即将在阿姆斯特丹举行的会议。39人的名单见于Posthumous, " De speculatie in tulpen" ( 1927),p. 44。

郁金香交易的中心:Krelage, pp.83-4。

球根一日之内转卖十次:同上,P.77。

价格顶峰:Lieuwe van Aitzema , p. 504 ; Posthumus, p. 79 ; Krelgage, p. 52。

1000万荷兰盾:Van Aitzema, p. 503 J

276 阿姆斯特丹的银行:1375个账户,平均每个账户存款2500荷兰盾。对比Marjolein 4 t Hart, Joost Jonker and Jan Luiten van Zanden ( eds) A Financial History of the Netherlands , pp. 46 - 7 。

荷兰东印度公司:同上,P. 54。' 黑色有,金香:Alexandre Dumas,The Black Tulip;Wilfrid Blun, Tulipomania,p. 17。

磅货交易:Krelage, pp.51 -2。

 

 

12崩盘


价格暴跌的主要参考资料是哈勒姆和阿姆斯特丹的律师文件,收录于Nicolaas Posthumus , " De speculatie in tulpen in de Jaren】636 en 1637" parts 1—3, Economisch-historisch jaarboek, 1926, 1927, 1934。这些材料几乎全是

关于鉴赏家和种植者之间纠纷的,使用时需仔细审读。

价格暴跌:E. H. Krelage, Bloemenspeculatie in Nederland, p. 80;Posthumus, "The tulip mania in Holland in the years 1636 and 1637 ",in W. C. Scoville and J. C. La Force ( eds ),The Economic Development of Western Europe, pp. 144 —5。

贪姜鬼的困境:Posthumous, "Die speculatie in tulpen" (1927), pp- 33 -9。

亨里克斯 · 蒙廷:Abraham Munting, Naauwkeurige Beschryving der Aardgewassen,p. 911;Nieuw Nederlandsch Biographisch Woordenboek vol. VI, pp. 1044 一 5; W. S. Murray, "The introduction of the tulip, and the tulipomania" , p. 29。

格特伊特·舒特:Posthumous, "Die speculatie in tulpen" ( 1927),pp.48 -9。

44According to one contemporary"":这里指的是亚伯拉罕·蒙廷,他是格罗宁根的亨里克斯·蒙廷的儿子,他的价格数据出现于Naauwkeurige Beschryving der Aardgewassen, p. 910。 ' 1637年5月的价格情况:这些例子来自Sa驅pmeckm,因此应谨慎使用。Posthumous, " De speculatie in tulpen ,,(1927),pp.80-l&n0

"Some florists did travel-":小说中的贪婪鬼就是这样的例子o Posthumous, "De speculatie in tulpen" (1926), p. 24。

门诺婚礼:同上,(1934), p. 233 -4。范盖克:同上,p. 235。

范戈延:Krelage, pp. 65 一 6; A. van Damme Aanteekeningen Betreffende de Geschiedenis der Bloembollen , pp. 21 - 2 ; C. Vogelaar, Jan van Goyen, pp. 13 一 20。

格里特·阿姆斯特丹:Posthumous, "De speculatie in tulpen" (1927),p. 81。

威廉·罗利森:Van Damme, pp. 94 -7D

博尔滕和彼得·范威尔森:Posthumous, "De speculatie in tulpen" (1927),p. 53 -50

扬·查克尔在阿尔克马尔:Municipal Archives, Haarlem, Notarial Registers vol. 149 fol. 210, 1 September 1639。

扬· 阿德莫里尔:Posthumous, " De speculatie in tulpen" ( 1927) , pp. 69 -70; (1934), pp. 236 -7。乌特勒支会议:Krelage, p. 81。

阿姆斯特丹会议:Posthumous , " De speculatie in tulpen" (1927) , p. 49; Krelage, pp. 83 -4; Joseph Bulgatz, Ponzi Schemes 9 Invaders from Mars, p, 103。

"An ominous caveat …": 对比 Wilfrid Blunt, Tulipomania, p. 16。

 

 

13娼妓女神


关于荷兰的郁金香小册子,参考E. H. Drelage, De Pamfletten van den Tulpennwindhandel 1636 - 16379 其中包含了除已经由Posthumous于1926年发表在Economisch-historisch jaarboek上的Samenspraecken之夕卜所有已知的作品。各种关于郁金香狂热的阴谋论,参考Krelage, "Het manuscript over den tulpenwindhandel uit de verzameling Meulman"。 关于清算,参考Posthumus, " De speculatie in tulpen in de Jaren 1636 en 1637",这是关于当时资料整理的合集,共三部分,具有极其重要的价值。

杜普博士: Beijier et al, Nicolaes Tulp. Leven en Werk van een Amsterdamse Geneesheer en Magistraat, pp. 15—19, 49 一51 ; E. Griffey, " What's in a name? Forging and identity; portrits of Nicholaes Tulp ( 1593 一 1674)" in Dutch Crossing 21 ( 1997 ) , pp. 3 - 43 ; Geoffrey Cotterell, Amsterdam : The Life of a City, pp. 125 一 6; Simon Schama, The Embarrassment of Riches , pp. 171, 186 - 7。

阿多夫·福斯蒂斯:关于福斯蒂斯憎恨郁金香的故事有其他几个作者也转述过。尽管并没有什么权威意见能确定这个故事的真实性。见Wilfrid Blunt, Tulipomania, p. 15, and Zbigniew Herbert, Still Life with a Bridle, p. 60。关于福斯蒂斯本人,见William Brereton, Travels in Holland the United Provinces etc-- 1634 - 1635, pp. 40 - 1 。福斯蒂斯的父亲是莱顿的一位教授,还在克劳修斯的葬礼上致过悼词,Nieuwe Nederlandsche Biographisch Woordenboek, vol IV, p. 1411。

"呆子":Joseph Bulgatz, Ponzi Schemes, Invaders from Mars,p. 99。

"A steady stream of broadsides": 在1636年12月到1637年3月之间发表的各种抨击作品中,有大约45个留存下来,考虑到此类作品难以保存的属性,能够保存至今就能说明当时的印刷数量肯定是相当大的。

小册子的作用:尽管留存下来的这些抨击作品大多称不上原创、内容也是老生常谈,但实际上还是很能够揭示真相的。尤其是与相对温和的早期小册子相比,到1637 年1月狂热最高峰时期出版的作品则越来越偏向尖锐的讽刺。这种变化是相当有启发性的,它说明直到1636年底, 郁金香交易还是维持在较为清醒和负责的层面的,只是在1636年底的几周之内才升级为郁金香狂热。关于小册子的概述,见 E. Craig Harline, Pamphlets, Printing and Political Culture in the Early Dutch Republic and Tessa Watt, Cheap Print and Popular Piety, 7550 一1640,pp. 264 一6。

鉴赏家和种植者委托印刷的小册子:对比Krelage的小册子第9、 14、 33和36号。

小册子中的花神:Krelage, Pamfletten, pp. 88 -91, 109 -11, 149, 160, 164-7, 187—8。

花神的传说:在Samenspraecken tussche Waermondt ende Gaergoedt中第一次谈话里讲述了花神的传说。见Posthumous, "De speculatie in tulpen" (1926) , p. 24。 另见Sam Segal and Michiel Roding, De Tulp en de Kunst , p. 23 and Segal, Tulips Portrayed, p. 15。

关于郁金香狂热的艺术描述:Segal, pp.12 - 15; Schama, pp. 363 -6; Bulgatz, pp. 106 一7。

Resolutions of Haarlem City Council Aanteekeningen van C. J. Gonnet Betreffende de Dovestalmanege in de Grote Houststraat , de Schouwburg op het Houtplein , het Stadhuis in de Farse Tijd , Haarlemse Plateetbahkers en Plateelbahkerijen en de Tulpomanie van 1637 一 7972 , Municipal Archives, Haarlem ; Posthumus, " De speculatie in tulpen" ( 1927 ), pp. 51 , 57; Krelage, Bloemenspeculatie in Nederland, p. 93,

伦向荷兰省政府请愿:Posthumus,同上,p.52。

"Only two of the 44-.":这两个人是市长扬·德沃尔和议员科内利斯·居尔登维根。Posthumus,同上,pp. 61 -4, One anonymous pamphleteer Krelage, " Het manuscript over den tulpenwindhandel",pp. 29 - 30.

对破产者的指责:Jews and Mennonites,同上;A. T. van Deursen, Plain Lives in a Golden Age^ pp. 32一3;Krelage, Pamfletten, pp. 287一302。

雅克·德·克勒齐:感谢阿姆斯特丹的Daan de Clercq博士提供的信息。

"A grower from Amsterdam …" Krelage, " Het manuscript over den tulpenwindhandel" , pp. 29 - 30.

·布罗海尔:Wilfrid Blunt and William Steam, The Art of Botanical Illustration, p, 128。

荷兰省法院及政府决议:Posthumus, "De speculatie in tulpen" (1927),pp. 56 - 60 ; Posthumus, "The tulip mania in Holland in the years 1636 and 1637",p. 146;Krelage, Bloemenspeculatie in Nededand, p. 93 ; Bulgatz, pp. 104-5。

如果荷兰省法院当真受理过郁金香案件的话,那么就是以下这个案例。帕卢斯·范·布里斯泰恩(Paulus van Bresteyn)曾经是哈勒姆最杰出的法务官之一。他出身于贵族家庭,有钱有势,尽管公开宣称信仰天主教,仍然成了哈勒姆的执政官,同时还是公民卫队的中尉和拉丁学校的校长,专门培养准备上大学的统治阶级的子弟。范-布里斯泰恩非常富有,他的总资产超过12000荷兰盾,而且他还投资了哈勒姆的一些地产。他对郁金香也很有兴趣, 但更应算是个鉴赏家而非花商。他住在Wijngaerderstmat 街的一栋大房子里,还在贯穿城市两座大门的Dijcklaan 路上的私人花园里种植郁金香。这个案件的原告方是范·布里斯泰恩的遗孀。

范·布里斯泰恩去世时只有48岁,当时正是郁金香狂热的顶峰时期,也就是1936年12月,即价格暴跌两个月之前。在他去世八周之前,范·布里斯泰恩将自己花园中6个花圃的郁金香卖给了一个当地的书商集团,托伊尼斯·卡斯(Theimis Cas)和扬·泽尔(Jan Sael)。这笔交易是在9月29日达成的,当时球根价格还没有出现疯狂的上涨。书商集团买下6个花圃总共才花了 312荷兰盾, 附赠一套自己书店里的地图集。不久之后,范·布里斯泰恩将刨除已出售的6个花圃之外的整个花园卖给了当地一个名叫尼古拉斯·范·德·伯格(Nicolaes van der Berge) 的漂洗工。之后漂洗工又找到书商,表示愿意支付362荷兰盾买下他们已经买走的6个花圃。协议内容是漂洗工支付书商集团50荷兰盾的定金,同时替他们向范,布里斯泰恩支付312荷兰盾的价款。到了 2月6日,就是哈勒姆郁金香价格暴跌的第二天,卡斯和泽尔到当地公证处确认他们继续履行原有协议的意愿,声明郁金香在荷兰省其他地区的价格依然很高,而且漂洗工在夏天球根出土的时候就已经实际占有了所有球根,却没有如约替他们向卖家支付欠款。最终范,布里斯泰恩家族采取了行动,将漂洗工和书商集团都告上了法庭。

为什么那么多关于郁金香的案例中只有这一个被受理,原因并不为人知,但是这个案例确实有几个非常突出的特点。它显示出判断狂热时期交易的郁金香球根的所有权有多么困难,即便是如这个案例这样关系链较短、来龙去脉也比较清楚的情况。很明显,哪怕只是交易链中短暂的享有所有权的一方也很容易被卷入纠纷和诉讼。这个案例还说明,在酒馆交易销声匿迹了不短的时间之后,富商和鉴赏家仍然视郁金香为拥有升值潜力的投资。Civiele proecsstukken II B 44,records of the Court of Holland,Algemeen Rijks Archief, The Hague;Index to Heerenboek,p. 12,Municipal Archives, Haarlem;Posthumus, " De speculatie in tulpen" ( 1927 ) , p. 82;E. A. van Beresteyn and W. F. del Campo Hartman, Genealogie van het Geslacht van Beresteyn,pp. 133—6,219— 22。

荷兰省各城市决议:Posthumus, " De speculatie in tulpen" (1927) , p. 60。